در مورد آذربایجان

نام جاوید وطن

صبح امید وطن

جلوه کن در آسمان

همچو مهر جاودان

وطن ای هستی من

شور و سرمستی من

جلوه کن در آسمان

همچو مهر جاودان

بشنو سوز سخنم

که هم‌آواز تو منم

همه‌ی جان و تنم

وطنم، وطنم، وطنم، وطنم

بشنو سوز سخنم

که نواگر این چمنم

همه‌ی جان و تنم

وطنم، وطنم، وطنم، وطنم

همه با یک نام و نشان

به تفاوت هر رنگ و زبان

همه شاد و خوش و نغمه‌زنان

ز صلابت ایران جوان...

بوگونکو بيلگيلريميزه گؤره آلپ ار تونقا ايله ايلگيلي ان گئنيش بيلگي ايران دستاني شاهنامه‌ده تثبيت ائديلميشدير. شاهنامه‌نين باشليجا قونولاريندان بيري ايران-توران ساواشلاريدير. بو دستانا گؤره ان بؤيوک توران قهرماني اؤنجه شاهزاده، سونرا حؤکومدار اولان افراسياب دير. شاهنامه‌ده‌کي آلپ ار تونقا ايله ايلگيلي بيلگيلر بئله اؤزتله‌نه‌بيلير(خلاصه اولا بيلير):

�توران شاهزاده‌سي افراسياب، باباسي‌نين ايسته‌گي اوزرينه ايرانا حرب آچدي. ايکي اوردو �ديهيستان�دا قارشيلاشديلار. بويو سروي، گؤكسو و قوللاري آصلان كيمي و فيل قدر قووت‌لي اولان افراسياب، ايرانلي‌لارا غلبه ائله‌دي. ايران پادشاهي افراسيابا اسير دوشدو. ايرانين ايلک اينتيقاميني او زامان ايرانا باغلي اولان قابل پادشاهي �زال� آلدي. زال باشاريلي اولماسينا رغمن ايران شاهي‌نين اؤلدورولمه‌سيني انگلليه بيلمه‌دي. افراسياب ايراني اله گئچيرمک ايچين يئني بير ساواش آچدي. ايرانين يئتيشديردييي ان بؤيوک قهرمانلاردان، زال اوغلو روستم، افراسيابين اوزرينه يورودو. افراسياب ايله زال اوغلو روستم آراسيندا بيتمز- توکنمز ساواشلار ياپيلدي. ايران تختينده بولونان کيکاوس، هم اوغلو سياوش و هم ده زال اوغلو روستمي داريلتدي[3]. سياوش افراسيابا سيغيندي. سياوش‌ين توران‌دا بولوندوغو سيرادا، ائولنديگي �تورک بَيي پيران�‌ين قيزيندان بير اوغلو اولدو. سياوش اوغلونا باباسي کي‌خسرونون آديني وئردي. افراسياب اوزون ايللر توران‌دا حؤکومدارليق ائتدي. ايرانلي‌لار سياوش‌ين اوغلو �کي‌خسرونو قاچيرارارق ايران تختينه اوتورتدولار. کي‌خسرو، زال‌اوغلو روستم‌له ايش‌بيرليگ آپاردي و توران اوردولاريني يئندي (غلبه ائله‌دي). کي‌خسرو ايله افراسياب دفعه‌لرجه ساواشديلار. سونوندا اوردوسوز قالان افراسياب، کي‌خسروون آداملاري طرفيندن اؤلدورولدو. شاهنامه‌ده افراسياب آدييلا آنيلان توران حؤکومداري آلپ ار تونقانين ايران حؤکومدارلارينا دفعه‌لرجه يئنيلدييي آنلاتيلماقدادير. آنجاق ايران- توران ساواشلاريندا ايران حؤکومدارلاري سورکلي دئييشميش و 140 ايل ياشاديغي روايت ائديلن آلپ ار تونقا ايسه موجاديله‌يه داوام ائتميشدير. بو دوروم افراسيابين باشاريسيز اولماديغيني گؤسترير. گرچک دستان متني بولوندوغو تقديرده بو دستانلا ايلگيلي داها ساغليقلي ديَرلنديرمه‌لر ياپيلابيلير گؤروشونده‌يم.

عاشیق علعسگر (اربجه: علی اصغر) بویوک ائل نغمه کاری عاشیق العسگرین شعرلری ئوز ساغلیقیندا قلمه آلینمادیغی کیمی، اونون حیاتی حاقیندا یازان اولمامیشدیر. اوستادین عمر یولو باره ده فکر سویله مک، تصور یاراتماق اوچون ایستر ایسته مز یئنه ده قوجالاریمیزین یادداشیندا یاشاین ناغیل افسانه تک شیرین خاطره لر یون چئویرمگه مجبوروق. عاشیق العسگر گویچه ماحالینین آق کیلسه کندینده تخمینا 1821 اینجی ایل مارتین 22 سینده آنادان اولموشدور . یئری دوشنده ئوز دئیرمیش : ( نوروزدا دونیایا گلمیشم ئوزوده آدیمی بایرام نوروز یادا علی قویماق ایستتییبلر) آتاسی آق کیلسه کندین ساییلان ، حرمتلی آداملاریندان ایمیش.